Η στρατηγική τοπικής ανάπτυξης, στηρίζεται στην στρατηγική επίτευξης των ειδικών στόχων του τοπικού προγράμματος CLLD / Leader για την κάλυψη όμοιων αναγκών της περιοχής εφαρμογής, όπως προέκυψαν και καθορίστηκαν από τις διαδικασίες διαβούλευσης, από την καταγραφή των αναγκών, την δυναμική, τις δυνατότητες και τις προοπτικές της περιοχής.
Η τοπική στρατηγική διαρθρώθηκε γύρω από τρεις αλληλένδετους και συμπληρωματικούς στόχους, που προέκυψαν ως συμπύκνωση των θεματικών κατευθύνσεων, αναφέρονται εν συντομία στο όραμα της ΟΤΔ για την περιοχή, προσβλέπουν δε:
- Στην βιώσιμη ανάπτυξη και διαφοροποίηση της οικονομικής βάσης που αυξάνει την προστιθέμενη αξία της περιοχής και βασίζεται στην εξωστρέφεια, στην ενεργοποίηση του αναπτυξιακού δυναμικού, στην γνώση, στην καινοτομία και στην αποτελεσματική αξιοποίηση των τοπικών πόρων και πλεονεκτημάτων.
- Στην βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της περιοχής παρέμβασης με πολυδιάστατους όρους που αναφέρονται στο περιβάλλον, σε υλικούς και άυλους παράγοντες, στην ζωτικότητα και την στην πολυ-λειτουργικότητα της περιοχής.
- Στην ανάπτυξη συνεργασιών και δικτυώσεων για την εισαγωγή νέων πρακτικών, την ανταλλαγή τεχνογνωσίας, την διασύνδεση των τομέων, την προώθηση της συμμετοχής και την ενσωμάτωση καινοτόμων παρεμβάσεων.
Οι τρεις στρατηγικοί στόχοι εξειδικεύονται ως ακολούθως:
Στ.1 Βιώσιμη ανάπτυξη και διαφοροποίηση της οικονομικής βάσης που αυξάνει την προστιθέμενη αξία της περιοχής και βασίζεται στην εξωστρέφεια, στην ενεργοποίηση του αναπτυξιακού δυναμικού, στην γνώση, στην καινοτομία και στην αποτελεσματική αξιοποίηση των τοπικών πόρων και πλεονεκτημάτων.
Ο 1ος στόχος σχετίζεται με την στήριξη της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων (του αγροδιατροφικού συστήματος ιδιαίτερα), με την αναδιάρθρωση, την αύξηση και την τεχνολογική βελτίωση των υποσυστημάτων.
Η βελτίωση της ποιότητας και της εξωστρέφειας των τυποποιημένων - μεταποιημένων γεωργικών προϊόντων είναι επιθυμητή διότι συμβάλλει αφενός στην αύξηση της παραγωγικότητας και στην δημιουργία μια σταθερής και αναγνωρίσιμης ποιότητας και ασφάλειας των παραγόμενων προϊόντων, αφετέρου διότι μπορεί να διαφοροποιήσει την παραγωγή προς νέα αγρο-διατροφικά προϊόντα, στοχευμένα ανά κατηγορία καταναλωτών, που θα απευθύνονται κυρίως σε ανεπτυγμένες αγορές.
Τα προϊόντα που στοχεύονται είναι τα προϊόντα (μήλα, φασόλια, γαλακτοκομικά) που παράγονται στην περιοχή, και δευτερευόντως άλλα τοπικά προϊόντα ποιότητας με μικρότερο όγκο παραγωγής και ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, που προορίζονται είτε για εσωτερική κατανάλωση, είτε για εξαγωγή σε μικρές ή ειδικές καταναλωτικές αγορές (εξωστρέφεια).
Η ενίσχυση της βιωσιμότητας της βιομηχανίας αγροτικών προϊόντων, στηρίζει αφενός την παραγωγή τους αφετέρου την απασχόληση στην περιοχή.
Η διαφοροποίηση της οικονομικής βάσης, στοχεύει στην ενίσχυση της πολυκλαδικής διάστασης της οικονομικής δραστηριότητας, στην προσαρμογή των επιχειρήσεων στις νέες συνθήκες της αγοράς και στην διασύνδεση των τομέων της οικονομίας.
Ο νέος επιχειρηματίας της περιοχής έχει κεντρική θέση στην επίτευξη των στοχεύσεων του τοπικού προγράμματος, αφενός για να καταπολεμηθεί η ανεργία των νέων αφετέρου δε για την ηλικιακή αναζωογόνηση της περιοχής.
Η μεταστροφή σε μία οικονομία της γνώσης διαχέεται εγκάρσια σε όλους τους τομείς του προγράμματος, ιδίως όμως στις επιχειρηματικές δραστηριότητες.
Η καινοτομία στοχεύει στην διαμόρφωση συνθηκών ώστε να συναντηθούν οι δυνητικοί χρήστες με τους παραγωγούς καινοτομίας με στόχο την υιοθέτηση καινοτομίας και τη μεταφορά τεχνογνωσίας ή με στόχο την ανάληψη κοινών δράσεων παραγωγής - προσαρμογής καινοτομίας. Η υιοθέτηση κατάλληλων καινοτόμων λύσεων που έχουν παραχθεί από άλλους, όπως και η διαμεσολάβηση στην υιοθέτηση της καινοτομίας, θα συμβάλλει στην επίτευξη των ειδικών στόχων αλλά και στην δημιουργία ικανοποιητικού εισοδήματος.
Η αποτελεσματική αξιοποίηση των τοπικών πόρων και πλεονεκτημάτων αναφέρεται όχι μόνο στα τοπικά προϊόντα αλλά και στο παραγωγικό, φυσικό, πολιτισμικό, θρησκευτικό και ιστορικό περιβάλλον της περιοχής. Αυτά, μπορούν να συγκροτήσουν ένα ισχυρό και αναγνωρίσιμο τουριστικό προϊόν που θα προσφέρει ευκαιρίες επενδύσεων και απασχόλησης.
Ο 1ος στρατηγικός στόχος προσβλέπει στην εξυπηρέτηση 20 από τους ειδικούς στόχους και συμβάλλει ισχυρά στις θεματικές κατευθύνσεις:
- 1η: Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της αλυσίδας του αγροδιατροφικού τομέα,
- 3η: Διαφοροποίηση και ενδυνάμωση της τοπικής οικονομίας,
- 4η: Ενίσχυση της καινοτομίας και των καινοτόμων παρεμβάσεων.
Στ. 2 Βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της περιοχής παρέμβασης με πολυδιάστατους όρους που αναφέρονται στο περιβάλλον, σε υλικούς και άυλους παράγοντες, στην ζωτικότητα και την στην πολύ-λειτουργικότητα της περιοχής.
Η έννοια του όρου ποιότητα ζωής έχει πολυδιάστατο χαρακτήρα που καλύπτει κοινωνικές, περιβαλλοντικές και οικονομικές πτυχές.
Η περιοχή παρέμβασης είναι πολυ-λειτουργική αφού παρέχει:
α) ποικιλία γεωργικών, κτηνοτροφικών και δασικών προϊόντων, β) δημόσια αγαθά όπως φυσικά και δασικά οικοσυστήματα, βιοποικιλότητα ειδών, και φυσικούς πόρους όπως το νερό, βοσκήσιμη ύλη, καλλιεργήσιμα εδάφη, κ.λπ., γ) δυνατότητες για ανάπτυξη δραστηριοτήτων αναψυχής και τουρισμού, δ) χώρους κατοικίας, ε) οικονομικές δραστηριότητες.
Αποτελεί «δυναμικό κομμάτι» της κοινωνίας και της οικονομίας, συνεισφέροντας στην οικονομική ανάπτυξη και στην βιωσιμότητα του αγροδιατροφικού συστήματος που εδράζεται εκεί.
Ο στόχος της βελτίωσης της ποιότητας ζωής περιλαμβάνει:
- Την ανθρώπινη ευημερία που οφείλεται στην διατήρηση και αναβάθμιση του περιβάλλοντος και της αγροτικής κληρονομιάς. Η έννοια του περιβάλλοντος δεν περιλαμβάνει μόνο βιοφυσικούς παράγοντες και τις μεταξύ τους αλληλοεπιδράσεις, αλλά και το δομημένο περιβάλλον και τις επιδράσεις μεταξύ των διαφόρων συστημάτων. Τα τελευταία χρόνια η έννοια του περιβάλλοντος συνδέεται όλο και περισσότερο με την έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης.
- Την στήριξη και ενίσχυση του πολιτιστικού κεφαλαίου και της πολιτιστικής κληρονομιάς που θεωρούνται σημαντικά για την ποιότητα ζωής. Τα στοιχεία αυτά περικλείουν άυλους παράγοντες όπως η κοινοτική ζωή, τα ήθη και τα έθιμα του τόπου, η πολιτιστική παράδοση, οι κοινωνικές υποδομές και η κοινωνική συνοχή, αλλά και υλικούς παράγοντες όπως κτίρια ή άλλες υποδομές στο πλαίσιο ανάπτυξης οικισμών.
- Την υποστήριξη της έννοιας της «ζωτικότητας» που είναι συνιστώσα της αγροτικής οικονομίας και αφορά τις παρεχόμενες υπηρεσίες, την ποιότητα του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος, και τα κοινωνικά δίκτυα που αναπτύσσονται, στοιχεία που κάνουν τους ανθρώπους να θέλουν να ζήσουν στις αγροτικές περιοχές.
Ο στόχος της βελτίωσης του περιβάλλοντος περιλαμβάνει την ανάληψη και εφαρμογή πρωτοβουλιών που στοχεύουν στην αειφορική διαχείριση των φυσικών οικοσυστημάτων. Οι έννοιες της προστασίας, της ανάδειξης και τις αξιοποίησης είναι σύγχρονες και φανερώνουν την ηθική ευθύνη των γενεών έναντι των επόμενων.
Τέλος, η έννοια της ποιότητας ζωής έχει και οικονομική διάσταση που περιλαμβάνει επαρκές και ασφαλές εισόδημα με το οποίο μπορούν να αντιμετωπισθούν βασικές ανάγκες και η πρόσβαση στην εκπαίδευση, την υγεία, την αναψυχή, κ.λπ.
Η στόχευση του τοπικού προγράμματος είναι η εξυπηρέτηση συγκεκριμένων αναγκών της περιοχής που αναφέρονται στους παραπάνω τομείς.
Ο στόχος αυτός εξυπηρετεί 11 από τους ειδικούς στόχους και συμβάλλει ισχυρά στις θεματικές κατευθύνσεις:
- 2η: Βελτίωση της ελκυστικότητας της περιοχής παρέμβασης και ενίσχυση του τουριστικού προϊόντος,
- 5η: Η βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και της ποιότητας ζωής του τοπικού πληθυσμού.
Στ. 3 Ανάπτυξη συνεργασιών και δικτυώσεων για την εισαγωγή νέων πρακτικών, την ανταλλαγή τεχνογνωσίας, την διασύνδεση των τομέων, την προώθηση της συμμετοχής και την ενσωμάτωση καινοτόμων παρεμβάσεων.
Καινοτομία είναι η εφαρμοσμένη χρήση της γνώσης με σκοπό την παραγωγή ή και παροχή νέων ή ουσιαστικά βελτιωμένων προϊόντων, διαδικασιών ή υπηρεσιών που βρίσκουν άμεσης παραγωγικής, χρηστικής ή και εμπορικής εφαρμογής.
Η περιοχή δεν μπορεί να γνωρίζει τα πάντα στους τομείς της τεχνογνωσίας, της τεχνολογίας και της καινοτομίας. Καλείται όμως, στις σύγχρονες και ανταγωνιστικές συνθήκες, να προωθήσει στοιχεία που μπορούν να αναδείξουν – αξιοποιήσουν τα ανταγωνιστικά της πλεονεκτήματα με την παραγωγή, την αφομοίωση ή την εκμετάλλευση νέων επιτευγμάτων ή ιδεών στον οικονομικό και σε άλλους τομείς.
Οι συνεργασίες, οι δικτυώσεις και οι συλλογικές δράσεις μεταξύ φορέων, ιδιωτών ή και δημόσιων οργανισμών στοχεύουν στην ανάπτυξη νέων προϊόντων, μεθόδων, διαδικασιών, καινοτόμων παρεμβάσεων με σκοπό την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, την ανάδειξη της τοπικής ταυτότητας, τον προσανατολισμό σε δραστηριότητες υψηλότερης προστιθέμενης αξίας, την τεχνολογική διαφοροποίηση σε όλους τους τομείς παρέμβασης του τοπικού προγράμματος ακόμη και στο περιβάλλον.
Με την ανάπτυξη συνεργασιών και δικτυώσεων προσδοκάται η δημιουργία ευκαιριών σε υφιστάμενους ή νέους κλάδους και η ενεργοποίηση / κινητοποίηση ενδογενών δυνάμεων της περιοχής για την αντιμετώπιση των καταγεγραμμένων αναγκών στην μεταφορά γνώσεων, στην σύνδεση της παραγωγής με την έρευνα την καινοτομία και την τεχνολογική ανάπτυξη, στην διασύνδεση των τομέων, στην προσαρμογή των νέων συνθηκών της αγοράς.
Ο στόχος αυτός εξυπηρετεί 14 από τους ειδικούς στόχους και συμβάλλει ισχυρά στις θεματικές κατευθύνσεις:
- 1η: Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της αλυσίδας του αγροδιατροφικού τομέα,
- 3η: Διαφοροποίηση και ενδυνάμωση της τοπικής οικονομίας,
- 4η: Ενίσχυση της καινοτομίας και των καινοτόμων παρεμβάσεων.
